Każdego dnia kawa pita jest przez miliony osób na świecie. Codzienna filiżanka tego pysznego, pobudzającego napoju to mały rytuał wielu z nas, pozwalający zmobilizować się do działania zaraz po przebudzeniu. W tym artykule przedstawimy 10 interesujących ciekawostek na temat kawy, które pozwolą zgłębić bogatą historię tego napoju i lepiej zrozumieć, dlaczego stał się on tak istotnym elementem życia codziennego. Zapraszamy do lektury!
1. Kopi Luwak – najdroższa kawa na świecie, będąca odchodem zwierzęcia z Azji Południowo-Wschodniej
Kopi Luwak to jedna z najbardziej ekskluzywnych i jednocześnie najbardziej kontrowersyjnych kaw na świecie, słynąca nie tylko z wyjątkowego smaku, lecz także z niezwykłego procesu produkcji. Jej ziarna są najpierw zjadane przez cywetę – małego ssaka żyjącego w Azji Południowo-Wschodniej.
Kopi Luwak osiąga niezwykle wysokie ceny – wynika to przede wszystkim z pracochłonnej metody zbierania ziaren (wydobywane są z odchodów) oraz ich ograniczonej dostępności. Tradycyjnie cywety żyją na wolności i spożywają tylko najbardziej dojrzałe owoce kawowca, co dodatkowo podnosi wartość zebranych ziaren. W połączeniu z marketingiem opartym na egzotyczności i unikalności procesu produkcji cena tej kawy może sięgać nawet 400 złotych za 100 gramów!
2. Aż 75% sprzedawanej w Polsce kawy to kawa mielona!
W naszym kraju kawa mielona cieszy się ogromną popularnością i stanowi aż 75% całkowitej sprzedaży kawy. Jej powszechność wynika przede wszystkim z łatwości przygotowania oraz tradycji, która od pokoleń utrwala się w polskich domach. Kawa mielona to wygodna opcja dla osób, które preferują przygotowywanie kawy w tradycyjny sposób, np. w ekspresie przelewowym, kafetierze czy kawę parzoną po turecku, gdzie wystarczy zalać zmielone ziarna wrzącą wodą.
3. Kawa może wspomagać proces odchudzania!
Kawa, dzięki zawartości kofeiny, może wspomagać proces odchudzania, co czyni ją popularnym napojem wśród osób dbających o sylwetkę. Kofeina, jako naturalny stymulant, wpływa na przyspieszenie metabolizmu oraz zwiększenie termogenezy, czyli procesu, w którym organizm wytwarza ciepło, spalając kalorie. Szczególnie jest to widoczne w przypadku tzw. bulletproof coffee, czyli kawy zmieszanej z masłem klarowanym lub olejek kokosowym. Ten specyficzny napój, opracowany przez Dave’a Asprey’a, ma na celu dostarczenie organizmowi zdrowych tłuszczów, które zapewniają długotrwałe uczucie sytości i stabilny poziom energii, co może pomóc w zmniejszeniu chęci na podjadanie oraz wspierać procesy metaboliczne.
4. Założycielem pierwszej kawiarni był Polak!
Mało kto wie, że założycielem pierwszej kawiarni w Europie był Polak – Jerzy Franciszek Kulczycki. Po zwycięstwie nad Turkami, Kulczycki, który władał językiem tureckim, zyskał dostęp do obozu osmańskiego, gdzie odkrył worki pełne niepozornych, ciemnych ziaren. Podczas gdy inni uważali je za paszę dla wielbłądów, Kulczycki rozpoznał ziarna kawy i postanowił wykorzystać tę wiedzę.
5. Picie kawy zmniejsza ryzyko chorób serce i sprzyja poprawie koncentracji
Regularne spożywanie kawy, zwłaszcza w umiarkowanych ilościach, może przynosić spore korzyści zdrowotne, w tym zmniejszać ryzyko chorób serca. Badania wykazują, że osoby pijące od jednej do trzech filiżanek kawy dziennie mają niższe ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia, takich jak zawał serca czy udar. Kofeina zawarta ziarnach kawy wpływa korzystnie na układ krążenia, poprawiając funkcjonowanie naczyń krwionośnych i wspomagając przepływ krwi. Warto pamiętać także o tym, że kawa zawiera antyoksydanty, takie jak polifenole, które mogą chronić komórki serca przed uszkodzeniami i stanami zapalnymi.
Poza pozytywnym wpływem na zdrowie serca, kawa jest również doskonałym wsparciem dla mózgu. Kofeina działa stymulująco na ośrodkowy układ nerwowy, co prowadzi do poprawy koncentracji, zwiększenia czujności i lepszej wydajności intelektualnej. Pamiętajmy jednak, że wszystko zależy od ilości kawy, którą spożywamy w ciągu dnia – zbyt dużo kofeiny może prowadzić do problemów zdrowotnych! Zawarta w kawie kofeina może podnosić ciśnienie i prowadzić do zaburzeń snu.
6. Ludwig Van Beethoven był fanem kawy – parzył ją dokładnie z 60 ziaren!
Ludwig van Beethoven, jeden z największych kompozytorów w historii muzyki, był również zagorzałym miłośnikiem kawy. Jego fascynacja tym napojem była tak silna, że codziennie przygotowywał go w wyjątkowo precyzyjny sposób. Mówi się, że nie mógł żyć bez tak przygotowanej kawy (odliczał dokładnie 60 ziaren na każdą filiżankę). Beethoven miał wręcz obsesyjne podejście do tej czynności, dbając o to, aby liczba ziaren była zawsze taka sama. Ziarna musiały być dokładnie odliczone, co świadczyło o jego niezwykłej dbałości o detale, nie tylko w muzyce, lecz także w codziennych rytuałach.
7. Kawa jest owocem!
Choć często nazywamy je „ziarnami”, to tak naprawdę są to jagody! Krzew kawowca wytwarza owoce o czerwonym lub fioletowym kolorze, które nieco przypominają wiśnie. To właśnie wewnątrz tych owoców znajdują się ziarna, które po odpowiedniej obróbce stają się kawą, jaką znamy i pijemy na co dzień.
8. Kawa z ekspresu tak naprawdę nie ma więcej kofeiny, niż parzona w szklance!
Mimo powszechnego przekonania, kawa z ekspresu wcale nie zawiera więcej kofeiny niż ta parzona tradycyjnie w szklance. Różnica między tymi dwoma metodami przygotowania kawy wynika głównie z czasu parzenia i stosunku ilości kawy do wody, a nie z samej zawartości kofeiny w ziarnach.
9. Mieszkańcy tych 3 państw to aż 65% całej konsumpcji kawy na świecie!
Stany Zjednoczone, Brazylia i Niemcy to jedne z czołowych krajów pod względem konsumpcji kawy na świecie. W Stanach Zjednoczonych przeciętna osoba spożywa rocznie około 4,9 kg kawy, natomiast w Brazylii ta liczba wynosi 6,2 kg. Niemcy również odgrywają ważną rolę na rynku kawowym, z konsumpcją na poziomie 5,7 kg kawy rocznie na osobę rocznie.
10. W Polsce znajduje się obecnie ponad 9000 kawiarni, serwujących espresso i inne napoje bazujące m.in. na odmianie robusta
Sektor kawiarni w naszym kraju nieustannie się rozwija. Szacuje się, że w 2023 roku w Polsce działało aż 9 tysięcy miejsc serwujących ten napój w różnych formach, w tym cappuccino czy espresso. Coraz więcej miejsc decyduje się na wprowadzanie innych wariantów ziaren, nie tylko arabica. Coraz popularniejsza w Polsce jest robusta czy etiopia. Obecnie przewiduje się dalszy wzrost liczby kawiarni, pomimo trudności związanych z inflacją.