Czy dzieci mogą pić kawę? Od ilu lat można pić kawę?

Data ostatniej aktualizacji: 10 grudzień 2024
Autor: Krzysztof Nowaczyk
Uśmiechnięty chłopiec z kręconymi włosami trzyma biały kubek w rękach, siedząc przy kuchennym stole. Na blacie widać rozsypane ziarna, a w tle znajduje się przytulne, domowe wnętrze.
Spis treści

Czy dzieci mogą pić kawę? To pytanie, które nurtuje wielu rodziców, zastanawiających się, czy kawa jest odpowiednia dla najmłodszych. Choć kawa ma swoje zalety, takie jak poprawa koncentracji i dodanie energii, warto wiedzieć, jakie skutki może mieć spożywanie kofeiny przez dzieci. W artykule odpowiadamy na pytanie, od jakiego wieku kawa jest bezpieczna i jakie czynniki warto wziąć pod uwagę, zanim zdecydujemy się wprowadzić ją do diety naszych pociech.

Artykuł ma charakter wyłącznie edukacyjny i jest przedstawiony na zasadzie ciekawostki. Informacje zawarte w tekście pochodzą z rzetelnych źródeł, jednak nie stanowią porady medycznej i nie mogą zastąpić konsultacji z lekarzem.

Jaki jest wpływ kofeiny na organizm?

Zanim odpowiemy na pytanie, od jakiego wieku dzieci mogą pić kawę, warto najpierw zrozumieć, jak kawa wpływa na organizm. Głównym składnikiem kawy, który ma wpływ na nasze ciało, jest kofeina – naturalny stymulant, który działa na centralny układ nerwowy. Gdy kofeina dostaje się do organizmu, szybko wchłania się do krwiobiegu i dociera do mózgu, gdzie blokuje działanie adenozyny – neuroprzekaźnika, który normalnie ma działanie uspokajające i odpowiada za uczucie zmęczenia.

Adenozyna łączy się z receptorami w mózgu, co powoduje spowolnienie aktywności mózgu i zmniejszenie energii. Kofeina, będąc podobna do adenozyny, „zastępuje” ją na receptorach, uniemożliwiając jej działanie. W efekcie kofeina pobudza nasz organizm, zwiększając poziom energii, poprawiając koncentrację oraz zmniejszając uczucie zmęczenia.

Po jej spożyciu dochodzi do przyspieszenia pracy serca, a także zwiększenia wydzielania dopaminy, hormonu odpowiadającego za poprawę nastroju. Działa również jako diuretyk, co oznacza, że może zwiększać częstotliwość oddawania moczu. Zwiększa również wydzielanie adrenaliny, co prowadzi do przyspieszenia akcji serca i podniesienia ciśnienia krwi.

Dzięki tym efektom kofeina sprawia, że czujemy się bardziej pobudzeni, skoncentrowani i mniej zmęczeni. Jednak nadmierne spożycie może prowadzić do negatywnych skutków, takich jak nerwowość, zaburzenia snu czy przyspieszone bicie serca.

Choć kawa w umiarkowanych ilościach może mieć korzystny wpływ na dorosłych, u dzieci jej działanie może być silniejsze i prowadzić do niepożądanych efektów, o których napiszemy więcej w dalszej części artykułu.

Dziewczynka z dwoma kucykami trzyma kubek i pije przy kuchennym stole. Na blacie leżą pomidory i szklanka soku pomarańczowego, a w tle widoczna jest jasna, domowa kuchnia z zielonymi roślinami.

Czy dzieci mogą pić kawę?

W dużym skrócie, dzieci nie powinny regularnie pić kawy, głównie ze względu na obecność kofeiny, która może mieć silny wpływ na ich organizm. Dla dzieci, szczególnie tych w młodszym wieku, kofeina może powodować niepożądane efekty, takie jak nadpobudliwość, trudności z zasypianiem, nerwowość, a nawet zwiększone tętno. Ponadto, u dzieci układ nerwowy i serce są wciąż w fazie rozwoju, więc ich organizm jest bardziej wrażliwy na działanie kofeiny niż u dorosłych.

Warto pamiętać, że dzieci mogą lepiej czuć się i funkcjonować na co dzień bez dodatkowego stymulanta, jakim jest kawa. Z tego powodu eksperci zalecają, aby dzieci unikały kawy, a jeśli już, to spożywały ją w wyjątkowych przypadkach i w bardzo małych ilościach. Warto także pamiętać, że kawa nie jest jedynym źródłem energii – zdrowa dieta i odpowiednia ilość snu są kluczowe dla prawidłowego rozwoju maluchów.

Podobnie jak kawa, napoje zawierające kofeinę, takie jak cola czy herbata, również mogą wpływać na organizm dzieci, dlatego należy zachować ostrożność przy ich spożyciu.

Picie kawy przez dzieci – jaka dawka jest bezpieczna?

Odpowiedź na postawione w tytule artykułu pytanie nie jest jednoznaczna. Dużo zależy od ilości spożytej kofeiny, a także wieku dziecka. Jaka dawka kofeiny jest bezpieczna dla ich rozwijającego się organizmu? W jednej filiżance kawy mielonej o pojemności 150 ml znajduje się od 60 mg do 120 mg kofeiny, w zależności od rodzaju kawy (średnio około 75 mg).

Chociaż w Polsce nie przeprowadzono szczegółowych badań na temat dopuszczalnej ilości kofeiny dla dzieci, możemy odwołać się do zaleceń z Kanady, które podają konkretne wartości. Dla dzieci w wieku 4-6 lat bezpieczna dawka kofeiny to 45 mg dziennie, dla dzieci w wieku 7-9 lat – 62,5 mg, a dla dzieci w wieku 10-12 lat – 85 mg dziennie.

Nastolatki powyżej 13. roku życia mogą bezpiecznie spożywać do 2,5 mg kofeiny na kilogram masy ciała dziennie, jednak Amerykańska Akademia Pediatryczna zaleca, by nie przekraczać 100 mg dziennie. Należy pamiętać, że te wartości stanowią maksymalne dawki, których spożycie nie powinno prowadzić do negatywnych skutków zdrowotnych.

Co zamiast kawy? Kawa zbożowa!

Dzieci często chcą naśladować swoich rodziców i brać udział w rodzinnych rytuałach, takich jak picie porannej kawy. Choć kawa nie jest odpowiednia dla najmłodszych, istnieje bezpieczna alternatywa, która pozwala maluchom poczuć się częścią tego rytuałukawa zbożowa. To napój, który nie zawiera kofeiny, a jego smak przypomina kawę, dzięki czemu dzieci mogą cieszyć się podobnym doświadczeniem, ale bez ryzyka związanego z kofeiną.

Kawa zbożowa powstaje z prażonych ziaren zbóż, takich jak jęczmień, pszenica czy żyto, co sprawia, że jest bogata w błonnik i składniki odżywcze. Dodatkowo kawa zbożowa jest lekkostrawna i może być podawana zarówno na ciepło, jak i na zimno, z dodatkiem mleka lub syropu. To zdrowa i smaczna alternatywa, która pozwala dzieciom uczestniczyć w rodzinnej tradycji picia kawy, nie obciążając ich organizmu kofeiną.

Torres-Ugalde, Yeyetzi C et al. “Caffeine Consumption in Children: Innocuous or Deleterious? A Systematic Review.” International journal of environmental research and public health vol. 17,7 2489. 5 Apr. 2020, doi:10.3390/ijerph17072489

Soós, Rita & Gyebrovszki, Ádám & Tóth, Ákos & Jeges, Sara & Wilhelm, Márta. (2021). Effects of Caffeine and Caffeinated Beverages in Children, Adolescents and Young Adults: Short Review. International Journal of Environmental Research and Public Health. 18. 12389. 10.3390/ijerph182312389.

Średnia ocen 5/5 - Liczba głosów: 1

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *